Met OM alle schaapjes op het droge

De realisatie van een project is vaak aanleiding om een gebied goed onder de loep te nemen. En soms stuit je dan op zaken, die bij lange na niet zo goed geregeld zijn als je zou willen. Hier stuitte omgevingsmanager Bart van Eck van het waterschap Amstel, Gooi en Vechtstreek op tijdens de voorbereidingen van de dijkversterking van de Rondehoep Oost, een polder ten zuiden van Amsterdam. In deze aflevering vertelt hij meer over de issues waar hij tegenaan loopt bij zijn dijkversterking én bij de realisatie van de noodinlaat Rondehoep. Zodat uiteindelijk alle schaapjes weer goed op het droge komen.

‍

‍

00:00:00
Carlijn: Welkom bij een nieuwe aflevering van Omgevingsmanagement, de podcast. Mijn naam is Carlijn Bergshoeff en mijn gast van vandaag is Bart Van Eck. Welkom, Bart.

00:00:08
Bart: Dankjewel, Carlijn. Dankjewel voor de uitnodiging om hier aanwezig te zijn.

00:00:11
Carlijn: Ja, superleuk. Wil je wat meer vertellen over jezelf?

00:00:14
Bart: Ja, mijn naam is Bart van Eck, 42 lentes jong in inmiddels en onder andere actief als omgevingsmanager bij Waternet voor de verschillende dijkverbetering projecten, noodinlaat Rondehoep, en daarnaast actief als docent nog bij de Hogeschool van Rotterdam, watermanagement. En ik ben mede-eigenaar van het bedrijf Waterprof Adviesbureau rondom water, klimaat en energie.

00:00:40
Carlijn: Ja, dat is wel behoorlijk actief, alles bij elkaar.

00:00:44
Bart: Ja, ja, ik heb aardig wat te doen en de Waterhandjes laat ik nu nog achterwege, maar dat heb ik fijn aan een collega kunnen geven, waarbij we echt studenten tijdens hun studie al het werkveld in willen trekken. Dat hebben we opgetuigd, maar daar had ik ook echt geen tijd meer voor. Dus ik ben blij dat ik wat dingen links en rechts aan collega's mag geven.

00:01:03
Carlijn: Leuk. Maar de rode draad in jouw carrière - of rode draden - is volgens mij A water en B omgevingsmanagement.

00:01:12
Bart: Water en omgeving, daar ben ik wel echt het meest actief in en ook klimaat is een belangrijk onderdeel, maar ik zie omgeving en klimaat heel duidelijk samen terugkomen, maar uiteindelijk moeten we gezamenlijk toewerken naar een groene leefomgeving en omgevingsmanagement is daar gewoon weer een wezenlijk onderdeel in.

00:01:27
Carlijn: Ja, en de projecten waar we het vandaag over gaan hebben, dat zijn jouw dijkversterkingsprojecten en de noodinlaat Rodehoep. Ja, waar wil je beginnen?

00:01:37
Bart: Nou, laten we met de dijkverbetering beginnen, hè, we hebben best wel wat dijkverbetering in de Rondehoep zelf. Voor de Rondehoep als geheel hebben we een toekomstbestendige Rondehoep gemaakt.

00:01:47
Carlijn: Wacht even hoor, voor de luisteraar die niet weet waar de Rondehoep ligt of wat de Rondehoep is.

00:01:53
Bart: De Rondehoep is een hele mooie polder onder Amsterdam. Het is echt een mooie ronde polder. Je kan eromheen fietsen, dus voor de fietsers onder ons denk ik wel dat ze hem kennen als het rondje Rondehoep. Dat is een rondje van zeventien kilometer en ik denk dat half Amsterdam daar in het weekend aan het fietsen is, tot grote ergernis van de bewoners in de polder zelf.

00:02:13
Carlijn: Ja, en ik moet zeggen dat er af en toe dus nu wat viaducten afgesloten zijn...

00:02:19
Bart: Ja, doorkruist door de A9, jouw project, hé, dat is dan ook wel weer waar. Ja, en dan gaan we de komende tijd flink aan de slag met - ik denk - zeventien kilometer dijkverbetering zo'n beetje, waarvan de eerste nu gaat starten in oktober, verwacht ik. Dan gaat de schop in de grond en dan langzaam maar zeker gaan ook de andere projecten van start.

00:02:40
Carlijn: En wat zijn dan omgevingsissues die je tegenkomt bij zo'n stuk dijkversterking? Dijkversterking staat bij mij sowieso bekend als heel veel adressen en heel veel percelen.

00:02:50
Bart: Ja, klopt. En laat ik een focus aanbrengen op één specifiek project waar ik sinds december dit jaar bij betrokken ben geweest. Dat is de Rondehoep Oost vlak boven de A9. En als we het dan hebben over specifieke issues dan is dat vooral het niet goed regelen van het grondgebruik van de oevergrond, we hebben daar een aantal woonboten liggen. En het niet goed regelen van de opstallen die bijvoorbeeld op oever staan. Nou ja, dat maakt een dijkverbeteringsproject een heel stuk lastiger, omdat heel veel mensen in onzekerheid zitten.

00:03:24
Carlijn: Dus concreet, waar loop je dan tegenaan?

00:03:28
Bart: Dat mensen niet goed weten waar ze aan toe zijn, omdat je aan de gang gaat met een dijkverbetering. Welke rechten heb je nu als bewoner op het moment dat we een dijk gaan verhogen? Hè, je hekwerk gaat eraf, tuinhuisjes gaan er mogelijk af, noem het maar op. We moeten daar toch in die tuinen zijn, maar krijg je het terug omdat de grond wel of niet van jou is? Of ga je door met een gedoogbeleid? Of omdat je objecten niet zijn vergund in het verleden, maar daar wel staan en de gemeente daar ook iets van gaat vinden? Dus we werken daar samen met de gemeente om het geheel, nou ja, een beetje - hoe zal ik het noemen - zo vorm te geven dat het lijkt alsof alles wat er nu staat legaal is.

00:04:10
Carlijn: Ja, want even een juicy verhaal. Volgens mij hoorde ik dat laatst van jou dat er een woonark daar laatst was verkocht voor 1,2 miljoen en er zat een flinke lap grond tussen die woonark en de Rondehoep Oost. En optisch hoorde die grond als tuin bij de woonark en die mensen kwamen na de koop van die woonark... Nee, jij was degene, geloof ik, die ze vertelde. Die grond, die hoort er niet bij, die is van het waterschap.

00:04:39
Bart: We hebben ze gevraagd van: Joh, wat denkt u nou dat u gekocht heeft? En toen werd er gewezen naar de woonark en alle grond en de tuin en alles dat daarbij hoort. En toen hebben ze inderdaad medegedeeld dat ze alleen de boot hebben gekocht en dat de grond feitelijk van het waterschap is en een deel van de gemeente Amsterdam.

00:04:58
Carlijn: Dat was de duurste boot ooit...

00:05:01
Bart: Dat was een hele dure boot.

00:05:01
Carlijn: Maar dat lijkt me ook een heel moeilijk gesprek.

00:05:05
Bart: Ja klopt, en verbazing dat het ook niet eerder is opgevallen. Later ben ik gaan achterhalen van: Goh, hoe kan dat dan? Maar voor een woonboot hoef jij niet naar de notaris en voor grond wel.

00:05:17
Carlijn: Nee?

00:05:17
Bart: Nee, een woonboot is roerend goed, het is geen onroerend goed.

00:05:22
Carlijn: Dus hoe werkt dat dan als ik een woonboot wil kopen?

00:05:25
Bart: Nou, voor een huis ga je naar de notaris. Het zit vast, dus het is onroerend goed, maar aan boord kun je verplaatsen, dus je hebt gewoon een, een overdracht, zoals jij een fiets koopt of een auto koopt. Dus die mensen hebben die boot betaald, maar zijn daar nooit voor een notaris gegaan. Ik heb vervolgens op Funda zit te kijken van ja, wat hebben die mensen dan gekocht? En als je kijkt naar wat er op Funda staat, dan staat er heel mooi bij: Perceelgrootte, nul meter, maar blijkbaar is er nergens een moment geweest dat ze zich geroepen hebben gevoelen van: Joh, laten we dit dus even checken.

00:05:57
Carlijn: Ja, maar ja, ik neem aan dat bij de plaatjes gewoon een mooie tuin stond en dat mensen dan aannemen dat die erbij horen. Maar in het eigendomsbewijs zal dan toch ook wel iets staan?

00:06:09
Bart: Ik weet niet wat er in dat contact staat, maar het feit is dat zij - en ze hebben sowieso een zure appel - die boot hebben gekocht voor een aanzienlijk bedrag en geen tuin hebben. Maar daarnaast ook nog eens de hoogste ophoging gaan krijgen van de hele dijkverbetering met de meeste hinder.

00:06:29
Carlijn: Ah...

00:06:30
Bart: En dat wordt natuurlijk wel een heel lastig verhaal, dus vanuit hun positie zijn zij wel op verschillende manieren natuurlijk sterk benaderd in zo'n dijkverbeteringsproject.

00:06:41
Carlijn: En laat je dat dan ook meewegen in je aanpak of in je oordeel?

00:06:45
Bart: Nee, want feitelijk heb ik te dealen met 20 tot 22 woonbooteigenaren en die moet je allemaal op dezelfde manier behandelen. Want doe je dat niet, dan krijg je linksom of rechtsom toch een precedentwerking en wil iedereen het hebben. Dus als je iemand wat gunt - en dat kan altijd en het is uit te leggen - dan moet het niet scheef gaan lopen met de afspraken die je in je gebied van tevoren hebt gemaakt.

00:07:13
Carlijn: Precedentwerking is denk ik sowieso wel iets waar we heel veel mee te maken krijgen in ons vak. Toen ik zelf bij het hoogheemraadschap van Rijnland werkte, merkte ik wel echt hoe zwaar dat eigenlijk weegt, want in de polder praat echt iedereen met elkaar. Dus als je aan buurman A geeft dan komt buurman B tot en met Z ook echt aan je bureau.

00:07:32
Bart: Nou en dat is, denk ik, het lastige binnen ons vakgebied - dat valt me vaak op - dat iedere projectmanager zijn eigen afspraken maakt of zijn eigen invulling geeft aan de beleidslijn van het waterschap zelf, hè, rondom het vergoeden van hekjes, tuinen, noem het maar op. Dus ook voor projecten geldt: Doe je in project A dit, dan wordt er in project B gerefereerd naar project A, want daar kregen ze dit wel. En dan kan het waar zijn of niet waar zijn, maar dat is wel iets wat je moet gaan checken. Ik heb ook meegemaakt binnen hetzelfde project dat er een belofte was gedaan door het waterschap van: Wij gaan uw hemelwaterprobleem wel oplossen op dit terrein.

00:08:13
Carlijn: Ja, een resultaatverplichting op eigen terrein...

00:08:16
Bart: Ja, maar dit is niet je bevoegdheid als waterschap, dus we hebben ook vaak te maken - en dat is dan wel weer het mooie van omgevingsmanagement, je wordt geacht van heel veel vakgebiedjes wat te kennen - dat je, doordat je niet precies weet waar je bevoegdheid stopt of begint, afspraken gaat maken met bewoners die je feitelijk niet kan waarmaken vanuit je eigen mandaat.

00:08:40
Carlijn: En dat vind ik dus wel heel belangrijk als je wil werken aan vertrouwen en aan draagvlak, en dat is in mijn beleving waar ons vak over gaat, waarom ik ook heel veel tijd kwijt ben aan intern stakeholdermanagement. Zodat de afspraken die gemaakt worden, ook echt steek houden en ook echt uitgevoerd kunnen worden.

00:08:56
Bart: Ja, precies. Ja, en dat is één belangrijk aspect, hè, dus de afspraken die je maakt moet je kunnen nakomen en als je ze niet kunt nakomen gewoon inderdaad aangeven van: Joh we gaan het uitzoeken en ik wil kijken of het mogelijk is en met een goede onderbouwing komen. Dat is één, maar twee: Op een dijk werk je altijd samen met andere overheden, veelal met gemeenten, hè, want er ligt een weg open, daar liggen lantaarnpalen op. En wat daarin nog veel lastiger is, zeker in het project waar wij in werken, is dat je met een relatief kleine gemeente werkt, die omgevingsmanagement nog niet heeft omarmd. En dan wordt veel direct overgelaten aan civiel technici. En niks ten nadelen van civiel technici, maar die zijn wat strakker in de lijn over het algemeen rondom de techniek en die kijken wat minder naar: Wat is nou de impact van mijn besluit op de omgeving? Of wat doet dit met bewoners? En daar hebben we best wel veel last van, want je krijgt enerzijds een organisatie die wat meer rigide is en anderzijds een organisatie die wilt kijken van: Joh, maar hoe kunnen we dan bepaalde belangen uitwisselen of hoe kunnen we afspraken maken, zodat we elkaars belangen kunnen verrijken?

00:10:04
Carlijn: Volgens mij is dat überhaupt ook ooit hoe omgevingsmanagement is ontstaan, omdat als je puur alleen naar techniek kijkt, dan krijg je niet altijd de oplossing die voor het algehele belang de beste oplossing is, omdat er ook gewoon nog andere belangen meewegen. En dat is waar wij toegevoegde waarde leveren. Maar als jouw samenwerkingspartner dat nog niet heeft omarmd, dan kan ik me voorstellen dat dat weleens tot lastige discussies leidt.

00:10:30
Bart: Nou, ja, dat leidt zeker tot lastige discussies in diverse gesprekken, ook intern, hè, want dan spreken we de gemeente in dit geval regelmatig en als zij niet mee willen bewegen, dan heb je een boodschap richting de bewoners. En bewoners zeggen dan: Maar jullie werken toch samen? Dus dat is dan al een lastig gesprek en dan zeg je: Joh ja, dit is de grens die de gemeente heeft aangegeven en meer kan ik er niet van maken. En mocht u zich daar niet in kunnen vinden, ga dan vooral ook weer terug naar de gemeente en daar krijgen ze een nee op rekest, wat zorgt voor frictie, want uiteindelijk heeft dat wel weer zijn gevolgen voor het project zelf, hé, hoe kijkt een bewoner aan tegen je project?

00:11:19
Carlijn: Nou, het straalt ook af op jou.

00:11:20
Bart: Ja, en ze zien dat als extra hinder en daarmee zijn ze sneller geneigd om weer een zienswijze in te dienen of bezwaar te gaan maken.

00:11:27
Carlijn: Dus je hebt gewoon wat minder ruimte om te bewegen als omgevingsmanager.

00:11:31
Bart: Van ja, in principe wel. En wat het hier complex maakt, wat ik eerder al aangaf, is dat oevergrond niet goed is geregeld. Dus mensen hebben eigenlijk feitelijk geen eigendomsrecht voor die tuinen. Ze maken er wel overal gebruik van, ze hebben ze keurig ingericht.

00:11:46
Carlijn: Is er geen sprake van gewoonterecht na een tijdje?

00:11:50
Bart: Er is sprake van verjaring volgens mij als je 20 jaar oneigenlijk goed beheerd hebt, willens en wetens hebt ingepikt feitelijk. Sommige woonboten liggen er al heel lang, stellen de mensen, maar daar zitten nog allerlei andere regels aan vast. Dus we hebben een specialist ingehuurd die echt is gespecialiseerd in: Hoe ga je nu om met illegale grond? En hoe kun je dat goed gaan regelen? Ook met de huisjes en de vergunningen. Dus hoe kunnen we dat wat er nu ligt, hè, de praktijk zoveel mogelijk op papier gaan regelen? Als overheid heb je nog weleens de neiging om te zeggen van: Joh, op papier staat dit, dus dat is wat buiten mag. Wij draaien nu om. Dit is wat er buiten ligt. Laten we nu eens kijken hoe we dat op papier...

00:12:34
Carlijn: ...in overeenstemming gaan brengen met.

00:12:39
Bart: Ja, dat we die vraag omdraaien en zo framen we ook richting de bewoners kunnen zeggen van: Luister, wij gaan onze nek uitsteken om ervoor te zorgen dat jullie rechtszekerheid hebben rondom grond opstallen en daarnaast zorgen we voor een veilige dijk voor de bewoners aan de achterkant van de dijk, want voor de woonbootbewoner is een dijk niet zo heel relevant.

00:13:00
Carlijn: Nee, want dat is misschien wel een interessant detail. Ik kom de mensen natuurlijk weer in een andere hoedanigheid tegen en die klagen dan bij mij over het gebruik van de weg Rondehoep Oost, dat er al zolang geen onderhoud is gedaan. En wanneer wordt die nou eens aangepakt? En volgens mij hebben die dan het grotere plaatje erachter niet altijd helemaal scherp.

00:13:21
Bart: Nee, dat klopt en dat is dan ook weer een nadeel van een project als dit, hè, want die vervlochtenheid maakt het voor heel veel mensen heel complex, ook voor de de ambtelijke organisaties. Hè, van wat gaat nu eerst? Wat gaan we doen en waar lopen we tegenaan? Kunnen we wel alles regelen? Hoe zit dat dan met die grond? Dus die projecten duren lang en in de tussentijd zie je mensen komen en gaan, wat mensen gaan verhuizen. Dan komen er nieuwe mensen bij, dus die moet je opnieuw gaan informeren.

00:13:50
Carlijn: Ja, die moet je dan weer goed aanhaken.

00:13:52
Bart: Dus daar ben je continu mee bezig. Dat is één en twee: Je kan ze heel goed aanhaken en je kan er een brief sturen en je kan een keer bij op de koffie komen, maar per definitie blijft nooit alle informatie goed hangen bij mensen. En procedures zitten bij mij in mijn hoofd, omdat ik ze tientallen keren heb uit mogen rollen, maar bij een bewoner... Kijk, een procedure van dijkverbetering alleen al voor de planvorming duurt minimaal anderhalf jaar en dan hebben we het nog niet eens over de aanbestedingsprocedure om te komen tot uitvoering, want daar zit ook nog zo'n zes tot negen maanden op. Dus je bent heel lang bezig met praten voordat er iets gebeurt, en voor bewoners duurt dat gewoon te lang. Heel veel bewoners gaan straks pas klagen op het moment dat, denk ik, de schop in de grond gaat.

00:14:37
Carlijn: Ja.

00:14:38
Bart: En de noodzaak, denk ik, voor dit project is vooral om te laten zien van: Joh, dit is wat dat je straks gaat opleveren en je hebt grond. Ja, er komt hinder, en ja, die weg die komt daar ook weer te liggen en het wordt een andere weg dan dat je misschien twee jaar geleden had gewenst, maar dit wordt hem wel. Laat zien wat er komt. Hè, dus we moeten, denk ik, hele mooie visualisaties straks gaan maken, van: Joh, zo komt straks het geheel eruit te zien, ook van de tuinen, wat straks teruggeplaatst wordt, waarvoor je wel vergoeding krijgt of geen vergoeding krijgt. Nou ja, de communicatie moet veel meer gericht zijn op de bewoners, denk ik.

00:15:16
Carlijn: Ja.

00:15:17
Bart: Voor nu en voor op de lange termijn.

00:15:19
Carlijn: Hé, en als ik dan een doorstapje mag maken naar het tweede onderwerp waar we het over wilden hebben, dat is die noodinlaat Rondehoep. Heb je dan met dezelfde mensen te maken?

00:15:28
Bart: Nee, dit is een heel ander deel van de polder. Dit zit aan de zuidkant en op zich is dat wel een leuk verhaal, want ik heb daar de planvorming voorgedaan van 2014 tot 2018 en toen werd het een rechtszaak. En vervolgens heeft Waternet gevraagd of ik terug wilde komen om nu ook de realisatie te gaan doen. Nou, dat vond ik ontzettend leuk, want ik ken dat project van binnen en van buiten. Die noodinlaat nu is eigenlijk een relatief eenvoudig project geworden, in die zin dat je maar met een beperkt aantal stakeholdergroepen te maken hebt, maar dat er nog steeds wel gevoeligheden zijn in de polder zelf. Want nu komt er een inlaat die het mogelijk maakt om die hele polder onder water te zetten in tijden van nood. Dus het is niet een piekberging zoals we die kennen vanuit het watersysteem. Het is echt een voorziening die kan worden ingezet op aangeven van de veiligheidsregio.

00:16:29
Carlijn: Maar dat gebeurt toch ook met een piekberging? Wat is dan het verschil tussen een piekberging en een noodinlaat?

00:16:33
Bart: Een piekberging is onderdeel van het watersysteem en dan kan het waterschap willens en wetens - wanneer zij willen - dat ding inzetten om de boezem te ontlasten. Dan is het onderdeel van het watersysteem, dus onderdeel van de norm die het waterschap moet halen om droge voeten te houden, in een situatie die zich eens per 100 jaar voordoet. Een noodinlaat is voor een situatie ná de eens per 100 jaar. Dus die noodinlaat wordt ook minder dan eens per 100 jaar ingezet.

00:17:00
Carlijn: Dus als een piekberging niet voldoet?

00:17:02
Bart: Feitelijk valt die voorziening buiten het mandaat van het waterschap, maar de voorziening zelf om hem in te laten is een kunstwerk in de regionale kering en dat is dan weer wel de verantwoordelijkheid van het waterschap. Daar zit het grote verschil in, maar dit is een heel lastig traject aan de voorkant al om dit goed geregeld te krijgen, want je bent met hele andere wet- en regelgeving bezig om dingen voor elkaar te krijgen.

00:17:31
Carlijn: Nou ja, en ik kan me voorstellen dat het voor de stakeholders ook anders voelt, want een piekberging daar worden mensen volgens mij gewoon voor onteigend en dan kan je de grond pachten en weet je, dat gaat onder water gezet worden. Maar als ik jou goed beluister, is het bij een noodinlaat anders geregeld voor de bewoners.

00:17:46
Bart: Feitelijk is hier sprake van nood breekt wet, dus op het moment dat die wordt ingezet, is er sprake van nood en krijgen we alle rechten om land onder water te mogen zetten. Bij een piekberging heb je inderdaad vele verregaande afspraken gemaakt met de pachters en eigenaren en dat is hier niet het geval. Er is ook geen sprake van water op je land bijvoorbeeld, maar bewoners hebben ook geen echte beschermingsvoorzieningen rondom hun boerderijen.

00:18:14
Carlijn: Dus ik kan me voorstellen dat je daar best wel wat tegenstand van krijgt. Die rechtszaak die kan ik dan wel begrijpen.

00:18:19
Bart: Er is heel veel weerstand geweest, want dat project startte eerst in 2002 tot 2005 en ik kwam in 2014 op dat project. Ja, toen was een aparte stichting, stichting "Red de Rondehoep". Nou ja, de bewoners individueel waren waren best boos. We hadden allemaal bewonersgesprekken. Ja, het maakt het gewoon lastig en er werd gewoon algemeen geroepen: Ja, het waterschap luistert niet en doet niet, weet niet wat wat ze willen, of ze gaan hun eigen ideeën doordrukken. Nou, dat is wel het moment geweest dat we samen met de bewoners echt zijn gaan kijken van: Hoe kunnen we er nu voor zorgen dat we de zaken zo goed als mogelijk kunnen regelen? Voor jullie, hè, want mocht die dan ooit worden ingezet - die kans is heel klein, maar als die dan wordt ingezet - dat er dan een goede schaderegeling is en dat we voorzieningen hebben waarmee we jullie je kunnen beschermen. In instantie was bedacht om overal dijken rondom boerderij heen te leggen. Dus dat zou ook betekenen dat we acht of negen kilometer extra dijkjes zouden moeten gaan realiseren. Nou, en dan we gaan kijken hoe we de begrenzing maken van die noodinlaat. Dus waar leggen we de grens? En uiteindelijk hebben we daar met de stichting een schadevergoeding opgesteld, dus zij hebben experts aangewezen die zij wilden hebben.

00:19:42
Carlijn: Schadevergoeding voor nu of voor als het echt zou optreden?

00:19:44
Bart: Voor als die wordt op wordt ingezet. Dus het waterschap stelde: We hebben een hele goede schaderegeling. Nou, zij stellen allemaal van niet. Prima, hè, daar kun je over in contact komen. En toen hebben we gewoon gezegd: Weet je, jullie zeggen dat die niet goed is, wijs een schade-expert die ontzettend goed is en waar jullie vertrouwen in hebben. Wijs een jurist die je daar ook bij kan ondersteunen om de boel aan te scherpen en laten we dan gezamenlijk gaan kijken hoe we de beste schaderegeling kunnen krijgen voor de omgeving die past binnen alle wettelijke kaders die we kennen. Nou, dat hebben we gedaan. Daar zijn we anderhalf jaar mee bezig geweest en toen hebben ze volgens mij op 90 of 95 procent van alle punten die ze hadden gelijk gekregen, want we hadden inderdaad niet een hele goede schaderegeling, bleek achteraf. Hij was veel te mager en nu hebben we hem heel uitgebreid vorm kunnen geven.

00:20:36
Carlijn: En hoe borg je dan dat - stel dat dit over 50 jaar pas optreedt - dat je dan een schaderegeling hebt die dan nog steeds relevant is?

00:20:44
Bart: De schaderegeling die is onderdeel geworden van het projectplan. Het projectplan is vastgesteld. Op het moment dat die wordt ingezet, moeten de gemeenten en de dijkgraaf mensen aanwijzen die in een soort schadecommissie komen te zitten. Dat is allemaal bekend. Hoe zorgen we er dan voor dat het over 50 jaar ook nog zo is? Het is onderdeel van de crisisorganisatie, dus dit is onderdeel van de plannen voor: Wat doen we bijvoorbeeld bij hoogwater op de boezem? En daar zit die noodinlaat bij geborgd. En als die noodinlaat wordt gebruikt en geopend, dan zijn er ook afspraken gemaakt met de veiligheidsregio over schadevergoeding. Op het moment dat er nood is, hebben die veiligheidsregio ́s eigen schadevergoeding regels. Dus als de minister zegt van: Ja, dit is een noodsituatie, schade in dit gebied gaan we uitkeren, dan keren we 90 procent van de schade uit.

00:21:45
Carlijn: Ja, dus je maakt gewoon afspraken op percentages en niet op bedragen.

00:21:48
Bart: Nou, dat is wat de veiligheidsregio doet en we hebben met de veiligheidsregio afgesproken van: Joh, we hebben 100 procent vergoeding van de schade, met omgekeerde bewijslast, dus tot zoveel miljoen kuub die wordt ingelaten in de polder, dragen wij alle kosten en dan is dat niet voor de staat, maar is dat voor het waterschap. En alles staat boven, hè, dus mocht de situatie nog vele malen erger zijn - en mochten ze besluiten, we laten de inlaat nog wat langer openstaan - dan zijn die kosten daarna voor de staat. Dus ook daar zijn onderling afspraken over gemaakt.

00:22:22
Carlijn: Ik heb het gevoel dat we hier echt nog eindeloos over kunnen praten en de tijd gaat zo snel. Ik weet wat jij als tip wil meegeven aan andere omgevingsmanagers en daar wil ik ook echt nog wel even bij stilstaan. Dus wat zou jij als inspiratie willen meegeven voor je collega omgevingsmanagers?

00:22:42
Bart: Nou, zoek altijd uit met wie je aan tafel zit. Vaak hebben we de neiging om personen die bij een bepaalde doelgroep zitten, onder bepaalde belangen te gaan scharen. Dus stel, dit is een agrariër, die gaat zich hard maken voor zijn land, voor zijn vee, noem het maar op.

00:23:01
Carlijn: Bedrijfscontinuïteit.

00:23:02
Bart: Bedrijfscontinuïteit, aanvoerroutes, noem het maar op. Dat geldt ook voor burgers die zeggen: Joh, red mijn tuin. Maar je hebt ook mensen die onderdeel zijn van bijvoorbeeld de stichting, hè, die zich hard maken voor de belangen van anderen. Stel je zelf altijd de vraag: waarom zit zo'n persoon in zo'n stichting? Hoe is die daarbij gekomen? Ik heb gemerkt voor de stichting waar wij veel mee te maken hebben gehad, dat er ook gewoon mensen in zaten die in feite lang niet zoveel belang hadden bij de uitdaging van de noodinlaat dan bijvoorbeeld een reguliere agrariër die in de polder woont. Waarom niet? Hij woonde hoog en droog. Dus ik heb op een gegeven moment ook aan ze gevraagd van: Wat is nu jullie mandaat? Nou, wij spreken namens de hele polder. Maar als je dan individuen ging vragen van: Joh, spreken zij namens u, dan is het antwoord standaard "nee". Dus mensen kijken toch naar hun eigen belang. En daar zaten mensen in de stichting - daar kwamen we later achter in een persoonlijk gesprek - die net in de polder kwamen wonen en die zochten gewoon mensen om mee te gaan klaverjasen. Dus die zijn vanuit die optiek bij de club gekomen en weerstand gaan bieden. En dan denk ik: Ja, maar waar heb ik nou mee te maken? Toen hebben we op dat moment ook gezegd: De stichting laten we even links liggen en we gaan nu heel specifiek met individuele bewoners aan de gang.

00:24:22
Carlijn: Ja, dat lijkt me een hele goede tip, dus hoe legitiem is je gesprekspartner?

00:24:26
Bart: Ja, dat is eigenlijk uiteindelijk de vraag.

00:24:29
Carlijn: Ja, ja, ik vind het een hele mooie anekdote. Ik wil je heel graag bedanken voor je toelichting en voor je verhaal en je inkijkje in de wereld van water- en omgevingsmanagement.

00:24:41
Bart: Dank je wel, leuk om hier te zijn. Leuk om het gesprek te mogen voeren, voor het eerst, en daarmee ook af en toe een beetje spannend, maar wel leuk.

00:24:48Carlijn: Ja, nou en voor de luisteraars, bedankt voor het luisteren en tot volgende maand weer.