Manage jij de omgeving of managet de omgeving jou?

Hoe zorg je er nu voor dat je niet geleefd wordt door je stakeholders, maar dat jij als omgevingsmanager leidend bent? Het uitvoeren van strategisch omgevingsmanagement wordt door omgevingsmanagers vaak als een grote last gezien, door de enorme papierwinkel waarmee het geassocieerd wordt. Dit vind ik zonde, want naar mijn mening is de grote winst van strategisch omgevingsmanagement dat het je in staat stelt om te reflecteren op je project en zelf de regie te voeren over de omgeving. Om dit te illustreren twee voorbeelden hoe je de situatie naar je hand kan zetten op het moment dat je wordt geleefd door je omgeving.

Een voorbeeld dicht bij huis
Mijn man en ik hebben twee zoons (1 en 3 jaar). Voorheen stond ik iedere dag naast het bed van de kinderen als ze wakker werden. Op een gegeven moment was ik het opstaan iedere dag om half zes echter beu. We hebben een wekker ingesteld om zeven uur ’s ochtends, vanaf dan mogen de jongens opstaan. Na een paar dagen opstarten, was de nieuwe werkwijze duidelijk en vanaf dat moment sliepen ze braaf iedere ochtend door tot zeven uur. Hierdoor werd ik niet meer geleefd door onze zoons, maar stelde ik zelf acceptabele kaders, waarmee we als gezin verder gingen.

Neem de regie
Ook als omgevingsmanager is het verleidelijk om je te laten leiden door de stakeholders van je project. Uiteindelijk wil je als omgevingsmanager echter niet de meeste aandacht besteden aan de belanghebbenden die het meeste aandacht vragen, maar aan degenen die jij nodig hebt om je projectdoelen te realiseren. Bij de A4 Delft-Schiedam was er een actievoerder die iedere dag brieven naar de minister schreef over zijn bezwaren tegen de weg. Het beantwoorden van deze brieven kostte dermate veel manuren, dat op een gegeven moment is besloten dat deze actievoerder één keer per kwartaal op bezoek mocht komen, maar dat zijn brieven niet meer beantwoord zouden worden. Hierdoor ontstond ruimte, waarin gefocust kon worden op de partijen, waarvan wij vonden dat ze het meeste belang hadden bij het project en die wij nodig hadden om onze projectdoelen te realiseren.

Reflecteer op je werk
Als omgevingsmanager kun je de omgeving op verschillende manieren analyseren, zoals met een issueanalyse, participatieladder, ringen van invloed en ga zo maar door. Wat mij betreft maakt het niet eens zozeer uit welke methode je kiest, als je als omgevingsmanager maar wel geregeld een stap terug doet en met een strategische blik naar je project kijkt. Waar staan we nu, waar willen we naartoe en wat moeten we doen om daar te komen? Het is belangrijk om hierover het gesprek te voeren, zowel in je omgevingsteam als in je projectteam. Dit kan ook in gezamenlijke sessies. Hierdoor komt alle relevante kennis op tafel, waarna de omgevingsstrategie wordt bepaald. Dit is de basis voor het verdere omgevingswerk. De verschillende analysemethoden zijn hierbij geen doel op zich, maar kunnen je wel verder helpen. In de praktijk zal je hierdoor merken dat je minder bezig bent met brandjes blussen, maar dat er focus ontstaat op dat wat er echt toe doet in je project. En dat geeft deze, nu toch al uitgeslapen omgevingsmanager, rust.

‍